Thursday 31 March 2011

ΘΕΟΠΝΕΥΣΤΟΝ

Οι παλιοί ισχυρίζονται ότι για να φκάλουν μια παροιμία, η οποία θα συμπυκνώνει ένα νόημα, γνωμικό, δίδαγμα της καθημερινής ζωής, ενιστεύκαν σαράντα μέρες (!!!). Για να είμαι ειλικρινής, εν ξέρω αν η συγκεκριμένη νηστεία έμοιαζε με τη νηστεία που κάμνουμε (??) σήμερα, αλλά όποια μορφή και να είχε, σίγουρα θα προνοούσε στερήσεις (δια)τροφικές, ίσως και σωματικές. Στην τελευταία περίπτωση, λογικά κανένας εν θα ήθελε ο άντρας ή η γυναίκα του να είναι παροιμιοποιός.. εν τούτοις, τζίνοι που εθυσιαστήκαν και στερήθηκαν, μας άφησαν ένα πλήθος παροιμιών, η πλειοψηφία των οποίων παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον αλλά και σοφία.

Μια κατηγορία αυτών, όσο παράξενο και να ακούγεται, έχει ως υποκείμενο τον...ιερέα, καλούμενο «παπά»! Και για του λόγου το αληθές, παραθέτω μερικές τέτοιες:

Πελλός παπάς σε βάφτισε

Ο παπας εβλοά πρώτα τα γένια του

Άλλα λόγια θκιέ παπά

Φακκούν του παπά με τα πρόσσορα (πρόσφορα) (αρέσκει μου τούτη)

Το πολλίν το κυριελέησον βαρκέται το τζιαι ο παπάς

Θέλεις τζιαι παπά να σου το πει?

Τα ράσα δεν κάμνουν τον παπά (καλά, τούτη εν ήπιας μορφής, μάλλον επειδή εννεν καθαρά κυπριακή)

Παπας που λειτουρκά σε δυο εκκλησιές της μιας γελά της

Αθκιασερός παπάς θάφκει τζιαι ζωντανούς

Συμπληρώνω ακόμα το: ένας παπάς παχύς έφαγε παχιά φακή, γιατί παπά παχύ έφαγες παχιά φακή? Για να παχύνω ρε μιτσικουρή! (τούτη εν την λαλείς παροιμία τζιαι ούτε έχω ιδέα αν επροηγήθηκε νηστεία για να συνταχθεί).

Στο σημείο τούτο, θέλω να κάμω την εξής παρατήρηση: σχεδόν σε όλες τις παροιμίες που προταγωνιστεί ένας παπάς, εν μπορώ να πω ότι του προσδίδουν ιδιαίτερη αξία..κάθε άλλο... την μια εν πελλός, την άλλη ευλοά τα γένια του (ναρκισσιστήα παπάς), φακκούν του με τα πρόσφορα (κανένας σεβασμός) βαρκέται να δουλέψει, εν λαιμαργος, αθκιασερός κλπ. Και έρχομαι και ερωτώ: Προς τί η νηστεία? Μήπως η αντίληψη ότι αμα απέχεις που συγκεκριμένες τροφές και από συγκεκριμένες «δραστηριότητες»

Καθαρίζει ο εγκέφαλος σου ή τελικά γυρίζει σου πελλάρα τζιαι φκάλλεις το εσσκιν σου (eshkin) ?

Όπως και να έχει, οι πιο πάνω εκφράσεις διαιωνίζονται και πολλές φορές εκφράζουν ένα νόημα, που πλέον, οποιοσδήποτε ομοεθνής μας, ίσως να χρειαζόταν πολλή προσπάθεια για να το εκφράσει.

Θα επανέλθω λίαν συντόμως για να παρουσιάσω μια αφθονία κυπριακών εκφράσεων, που άλλες έχουν χρησιμοποιηθεί και έχουν στολίσει άφθονες κουβέντες (του καφενέ και μη), ενώ άλλες συχνά ξεχνιούνται (δυστυχώς).. εμείς, γνώστες και εκτιμητές της κυπριακής φρασεολογίας, θα φροντίσουμε να τις αναδείξουμε, δίνοντάς τους την αξία που τους αρμόζει!!

Pashourtou

No comments:

Post a Comment